Epilepsi beyinde oluşan anormalliklere bağlı olarak gelişen bir hastalıktır. Beynimiz aslında saniyede binlerce elektrik akımının yer değiştirdiği bir organdır. Epilepsi; bu elektrik akımlarının düzensiz deşarj(boşalma) olmasından dolayı ortaya çıkar.
Yaklaşık her 100 kişiden birinde görülebilen “sara nöbeti” kişiyi ömrünün sonuna kadar etkileyebilecek bir karakterdedir.
Epilepsi nasıl oluşur?
Daha önce beynimizin elektrik akımlarının yer değiştirdiği bir organımız olduğunu söylemiştik. Beynimiz, bu elektrik akımları sayesinde normal çalışma periyodunu sürdürmektedir. Örneğin; Bir matematiksel işlem, geçmişte yaşanmış anılar, üzüntüler ve sevinçler bütün bu zekâ ve duygu gerektiren haller beynimizin elektriksel faaliyetleri sonucunda oluşmaktadır.
Epilepsi; bu yapının bozulması sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Beynimizde olması gereken normal “akım yer değiştirmeleri” anormalleştiği anda sara nöbetleri görülmeye başlamaktadır.
Epilepsinin türleri nelerdir?
Epilepsinin genetik bir hastalık olduğu biliniyor. Bundan farklı olarak sara nöbetleri küçük sara nöbetleri ve büyük sara nöbetleri olarak da çeşitlendirilebilmektedir.
Küçük nöbetler; bu tür sara nöbetlerinde kişinin bilinci açıktır. Küçük sara nöbetleri, olmayan şeyleri duyma, görme ve hissetme şeklinde ortaya çıkar.
Büyük nöbetler; bilincin kapalı olduğu ve genelde organların istemsiz hareketler sergilediği nöbetlerdir. Bu tür sara nöbetlerinde kişi tamamen kendinden geçer ve etraftan gelen uyartılara karşı kapalıdırlar.
Epilepsi(sara) hastalığına neden olan etkenler:
Sara nöbetlerine neden olan faktörlerden birisinin genetik faktör olduğu bilinmektedir. Ancak epilepsiye neden olan genler tam olarak çözülebilmiş değildir. Bunun yanı sıra sara nöbetlerinin genetik olmayan nedenlerle ortaya çıktığı da bilinmektedir.
Beyin damarlarındaki bozulmalar,
Beyin yapısını bozan etkenler,
Şeker komaları,
Üre komaları,
Metabolik(vücudun çalışmasıyla alakalı) olaylar,
Kafa travmaları
Gibi etkenlerin de sara nöbetlerine neden olduğu bilinen durumlardan bazılarıdır.
Sara hastalığının belirtileri nelerdir?
Halk arasında sara olarak bilinene epilepsi, erken dönemde fark edildiğinde büyük ölçüde tedavi edilebilecek bir hastalıktır. Ne yazık ki toplumumuzdaki aileler sara hakkında fazlaca bir bilgiye sahip değillerdir. Aşağıdaki belirtileri çocuğunuzda görüyorsanız sara hastalığından şüphelenerek onu mutlaka bir doktora götürmeniz gerekmektedir.
Çocuklarda kısa süreli donuk bakışlar,
Bir faaliyet sırasında bu faaliyetin bırakılarak bir noktaya boş boş bakınma, bu sırada yalanma, yutkunma, ağız şapırdatma
Uzun uzun tuhaf ama anlamsız el kol hareketleri yapma ve aynı hareketleri sürekli tekrarlama,
Uykudan sık sık çığlık çığlığa uyanma,
Başarılı ders yaşamının aniden tersine dönmesi,
Olmayan şeyleri görme, kokusunu hissetme, duyma(özellikle müzik notaları şeklinde)
Hastanenin hangi bölümüne başvurmam gerekiyor?
Eğer sara nöbetleri geçirdiğinden şüphelendiğiniz bir yakınınız varsa hastanelerin nöroloji bölümlerine başvurmanız gerekmektedir. Günümüzde birçok hastanenin internetten randevu verdiğini biliyoruz. Bu randevu sisteminde nöroloji bölümünü seçmeniz sizlere kolaylık ve zaman kazandıracaktır.
Epilepsi tanı ve tedavisi nasıl yapılıyor?
Nöroloji servisine gelen hastalardan önce hastalık öyküsü alınıyor eğer epilepsi bulguları varsa, beyin dalgalarını değerlendiren EEG çekiliyor ve elektriksel deşarjların sayısı ve biçimini kaydediliyor.
EEG ile epilepsi tanısı konulduktan sonra beynin elektriksel yapısını bozan nedeni saptamak için MR çekiliyor.
Her üç hastadan ikisinde ilaç tedavisiyle epilepsiyi kontrol altına alınarak, hiç nöbet geçirmeyecek veya çok az nöbet geçirecek şekilde tedavi edilebilir.
İlaçlarla kontrol altına alınamayan durumlarda ameliyat gerekli ve şarttır.
Sara nöbeti geçirdiğini bildiğim birisine ne yapmama gerekiyor?
Sara nöbeti anında kişi tehlikelerden uzak tutulmalı, elleri ve kolları kontrol altına alınmalıdır.
Hastaya bir şeyler koklatmak, su içirmek, sara nöbeti anında yapılmaması gereken davranışlardır.
Epilepsi anında, hastanın başını sabitlemeniz gerekebilir. Bunun için dizlerinizin üzerine çökün ve bacaklarınızla hastanın başını sabitlemeye çalışın. Dikkat edeceğiniz nokta hastanın başını sol tarafa doğru yönlendirmenizdir, bu hastanın daha rahat nefes almasını sağlayacaktır.
Ayrıca sara hastalarında çene sıkışmaları çok sık görülen bir olaydır. Dilini ısırmamasına özen gösterin. Dişlerinin arasına koyacağınız bir kurşun kalem, hastanın kendisine vereceği zararı en aza indirir. Bu şekilde hava yolları temizlenir.
Eğer sara nöbeti beş dakikadan fazla sürüyor ve tekrarlıyorsa mutlaka bir ambulans çağırın
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder